Co to jest zespół nadwrażliwego jelita?
Zespół jelita drażliwego (IBS), zwany również zespołem nadwrażliwego jelita, to przewlekła dolegliwość, która wpływa na funkcjonowanie jelita grubego. Nie jest to choroba zapalna jelit, jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego, i nie prowadzi do uszkodzeń narządów wewnętrznych. Mimo to, objawy zespołu jelita drażliwego (IBS) mogą znacząco obniżyć jakość życia.
Objawy zespołu jelita drażliwego
Objawy zespołu jelita drażliwego (IBS) są różnorodne i mogą się różnić w zależności od osoby. Do najczęstszych należą bóle brzucha, skurcze, wzdęcia, gazy, biegunki, zaparcia lub naprzemienne występowanie biegunek i zaparć. Często występują również uczucie niepełnego wypróżnienia, nagła potrzeba wypróżnienia i zmiany w konsystencji stolca. Ważne jest, aby pamiętać, że objawy te mogą nasilać się w okresach stresu.
Przyczyny IBS – co wywołuje dolegliwości?
Dokładna przyczyna zespołu jelita drażliwego (IBS) nie jest znana, co utrudnia diagnozę i leczenie. Uważa się, że kluczową rolę odgrywają czynniki takie jak zaburzenia motoryki jelit, nadwrażliwość trzewna (zwiększona wrażliwość nerwów w jelitach), zmiany w mikroflorze jelitowej, czynniki psychologiczne (stres, lęk, depresja) i przebyte infekcje jelitowe. Niektórzy pacjenci zauważają, że pewne pokarmy nasilają objawy.
Diagnoza: Jak rozpoznać zespół jelita drażliwego?
Diagnoza zespołu jelita drażliwego (IBS) opiera się głównie na objawach klinicznych i wykluczeniu innych schorzeń. Lekarz przeprowadza wywiad medyczny, bada fizycznie i może zlecić dodatkowe badania, takie jak badanie krwi, kału, a czasami kolonoskopię, aby wykluczyć inne przyczyny objawów, takie jak choroby zapalne jelit, celiakia czy rak jelita grubego. Kryteria Rzymskie IV są powszechnie stosowane do diagnozowania zespołu jelita drażliwego (IBS).
Jak złagodzić objawy IBS poprzez dietę?
Dieta odgrywa kluczową rolę w łagodzeniu objawów zespołu jelita drażliwego (IBS). Nie ma jednej diety, która byłaby odpowiednia dla wszystkich, ale kilka ogólnych zasad może pomóc. Warto unikać pokarmów, które nasilają objawy, takich jak napoje gazowane, kofeina, alkohol, ostre przyprawy, tłuste potrawy i sztuczne słodziki. Dieta FODMAP, polegająca na ograniczeniu spożycia fermentujących oligo-, di-, monosacharydów i polioli, często przynosi ulgę. Wprowadzenie regularnych posiłków i dbanie o odpowiednie nawodnienie również jest istotne.
Metody leczenia i radzenia sobie z IBS
Leczenie zespołu jelita drażliwego (IBS) jest ukierunkowane na łagodzenie objawów i poprawę jakości życia. Oprócz modyfikacji diety, stosuje się leki przeciwbiegunkowe, leki rozkurczowe, leki przeciwdepresyjne (w małych dawkach) i probiotyki. Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) i techniki relaksacyjne mogą pomóc w radzeniu sobie ze stresem i lękiem, które często nasilają objawy.
Wsparcie i grupy wsparcia dla osób z IBS
Życie z zespołem jelita drażliwego (IBS) może być wyzwaniem, dlatego ważne jest, aby mieć wsparcie. Istnieją liczne grupy wsparcia, zarówno online, jak i stacjonarne, gdzie osoby z IBS mogą dzielić się swoimi doświadczeniami, uzyskiwać porady i wsparcie emocjonalne. Rozmowa z lekarzem, dietetykiem i psychologiem również może być pomocna w radzeniu sobie z tą dolegliwością. Akceptacja i zrozumienie własnego ciała są kluczowe w procesie adaptacji do życia z zespołem jelita drażliwego (IBS).
